M. Frumau (2022), Bohn Stafleu van Loghum.
De toevoeging “Toolbox voor de praktijk” in de titel doet dit boek zeker eer aan. Dit dunne, overzichtelijke boek biedt diverse modellen, schema’s en overzichten die je als hulpverlener direct kunt toepassen in de behandeling van hoogbegaafde mensen, ongeacht hun leeftijd.
Na een korte introductie over hoogbegaafdheid gaat het boek al snel over op de onderbouwing van het POSI-model (zie onder) en de dialoogtoolbox. Dit is een verademing, aangezien veel andere boeken uitgebreid ingaan op de theorie van hoogbegaafdheid voordat ze toekomen aan de praktische inhoud. Met dit boek duik je echter meteen de diepte in. Ben je nieuw op het gebied van hoogbegaafdheid en wil je eerst meer algemene kennis opdoen, dan kun je overwegen om eerst een ander boek te lezen. Toch bieden de vele voorbeelden en de grondige onderbouwing in dit boek ook voldoende inzicht in de verschillende uitdagingen waarmee hoogbegaafde mensen vaak te maken hebben. Deze voorbeelden worden direct gekoppeld aan praktische tools die je kunt inzetten.
Het POSI-model beschrijft hoe je samen met een persoon diens krachten (Potentials), kansen (Openings), obstakels (Shackles) en ontwikkelpunten (Inadequacies) in kaart kunt brengen, in het Nederlands afgekort tot KOKO. Dit vormt een solide basis voor een gesprek, maar ook bijvoorbeeld voor het opstellen van een persoonlijke, beschrijvende diagnose waarin zowel de helpende als de uitdagende factoren worden belicht.
Naast het POSI-model vind je verschillende werkbladen die je samen met de cliënt kunt invullen, zoals de ontwikkelingsleeftijden op verschillende vlakken, wat nuttig is bij iemand waarbij je een asynchrone ontwikkeling vermoedt. Verder is er het Goodness of Fit-werkblad, waarmee je kunt beoordelen hoe goed de huidige omgeving aansluit bij wat iemand nodig heeft, en een werkblad voor een traumatijdlijn. Al deze werkbladen zijn ook te downloaden, zodat je ze gemakkelijk kunt inzetten.
Kortom, dit is een zeer handzaam en praktisch boek, vol goede onderbouwingen, uitleg en voorbeelden die zowel in de tekst als in de vele uitnodigende afbeeldingen en schema’s worden gepresenteerd. Hoewel het boek dun is, bevat het een schat aan informatie die elke behandelaar van hoogbegaafde mensen kan helpen om een goed gesprek aan te gaan en meer zelfinzicht te verschaffen. Daarnaast zijn het POSI-model en bijvoorbeeld de traumatijdlijn ook bij andere cliënten te gebruiken.